Het televisieprogramma Rambam dook in de wereld van privédetectives en ontdekte – naar eigen zeggen – dat velen van hen massaal de wet overtreden, ondanks een vergunning van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Omdat het principe van journalistieke hoor en wederhoor hierbij volledig lijkt te zijn vergeten, is recherchebureau Heijm zo vrij geweest er een blog over te schrijven.
Heeft u de uitzending van Rambam over privédetectives gezien? In een uitzending van een half uur nemen de programmamakers het flink van hun journalistieke vrijheid om een opwindende tv-uitzending te maken over de wereld van de particuliere recherchebureaus. Een zeer bedenkelijke opzet waarbij het clichébeeld van privédetectives wordt benadrukt en de absolute amateurs uit het vakgebied werden uitgekozen om zaken mee te doen.
Als je alles volgens de regeltjes moet doen…
In de uitzending van Rambam overtreden de deelnemende privédetectives inderdaad de wet, laat daar geen misverstand over bestaan. Al aan het begin van de uitzending wordt zelfs letterlijk gezegd: “Als je alles volgens de regeltjes moet doen…” Het behoeft waarschijnlijk weinig uitleg dat het plaatsvervangende schaamrood bij de rechercheurs van recherchebureau Heijm naar de kaken stijgt bij het horen van zulke uitspraken. Bij een professioneel recherchebureau vindt altijd een introductiegesprek plaats om elkaar te leren kennen en een casus door te spreken, voordat tot actie wordt overgegaan. (Op een kantoor ook, niet op een schimmige parkeerplaats…)
Wie overtreedt nu eigenlijk de regels?
Jammer om te merken dat niet alleen sommige rechercheurs een smet leggen op het vak door de wet te overtreden. Maar dat ook de programmamakers (onder de noemer van journalistieke vrijheid, vrijheid van meningsuiting of sociaal maatschappelijke problematiek) tal van regels aan hun laars lappen.
De regels voor een professioneel recherchebureau
Ter info: een professioneel recherchebureau mag pas een feitenonderzoek uitvoeren als er aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- Er moet een schriftelijke opdrachtbevestiging aanwezig zijn
- Een opdrachtgever (dat kan een bedrijf of een particulier zijn) mag een recherchebureau inhuren als hij of zij een gerechtvaardigd belang heeft en als duidelijk is waarvoor de opgedane informatie wordt gebruikt.
- Een professioneel recherchebureau moet toetsen of het doel van de opdrachtgever niet op andere wijze kan worden bereikt.
Waarheidsvinding versus onderzoeksjournalistiek
Hier gaat het dus al scheef als recherchebureaus meewerken aan televisieprogramma als dat van Rambam. Recherchebureau Heijm zou in dat geval opdracht moeten krijgen om een feitenonderzoek uit te voeren, zodat dit gebruikt kan worden onder de noemer onderzoeksjournalistiek (zie nummer 2 uit de vorige alinea). Naar onze mening erg discutabel en zelfs ongeoorloofd. Wat Rambam niet heeft laten zien is dat zij zeer waarschijnlijk bot hebben gevangen bij de telefoontjes van collega-recherchebureaus zich wel kritisch hebben opgesteld.
Professioneel recherchebureau op tv??
Recherchebureau Heijm overweegt eens een televisie-uitzending te maken om te laten zien wat professionele rechercheurs allemaal doen in het land. Als het zover komt, geven we natuurlijk een seintje. Tot die tijd kun je al wat zien via onze filmpjes Bedrijfsrecherche tv.
Hulp nodig van een professioneel recherchebureau? Neem dan contact op met recherchebureau Heijm. Daar staat de koffie klaar. Die je kunt opdrinken zonder verborgen camera’s in je nek. Op een keurig kantoor in Cruqius. Waar de deur altijd open staat. En waar opgeleide rechercheurs werken. Die zich wél aan de wet houden…
